Donanım kategorimizde en temele kadar inmeyi planlıyoruz. Bu yüzden bilgisayar parçaları ne anlama gelir, nasıl çalışır ve ne işe yarar gibi sorulara yanıt vereceğiz. Bugün ses kartı hakkında merak ettiğiniz her şeyi bu makalede bulabileceksiniz. 1989 ve 1990 yılları arasında bilgisayarlarda ses kartları sıkça kullanılmaya başlanmıştır.
Bağlantıları farklı renklerle kodlanan ses kartının dijital sesleri analoğa, analog sesleri de dijitale çevirmek gibi bir çok farklı görevi bulunmaktadır.
Bilgisayar ile dış dünya arasındaki bağlantıyı sağlayan ve seslerin dışa vurulmasını sağlayan organlar ses kartları olarak adlandırılır. Bu donanım birimleri ile bilgisayar ile kullanıcılar iletişim kurabilmekte ve yapılan işler daha keyifli hale gelmektedir.
İlginizi Çekebilir >> Ram Nedir?
Bilgisayardaki tüm dijital ve analog seslerin çalışabilmesini sağlayan elektronik birim ses kartı olarak tanımlanmaktadır. Temelde çalışma prensibi ise şu şekildedir; A/D çevirici yonga arıcılığı ile analog ses sinyalleri ses kartı girişinden girerek dijitale dönüştürülür.
Ayrıca dijital sesler de ses kartı çıkışını kullanarak analog seslere çevrilir. Ses sinyallerini kaydetmek, sentezlemek, karıştırmak, yürütmek ve değiştirmek gibi görevleri bulunan ses kartları bilgisayarın en önemli donanım parçalarından birisidir. Ses kartlarına ses oluşturabilmek için 3 teknik bulunmaktadır.
- FM (Frekans Ayarlanması)
- wavetable (Örnek Ses Kullanımı)
- Fiziksel Modelleme
Günümüz teknoloji dünyasında multimedya öğelerinin fazlalaşması, bilgisayar oyunlarındaki müzik ve seslerin üst düzey bir kaliteye sahip olmasıyla ses kartı bilgisayar için çok daha önemli bir hale geldi.
Ses Kartı Nedir?
Genel bir bilgi paylaşımından sonra ses kartı nedir sorusunun cevabıyla bu önemli donanım ürününü anlatalım.
Ses kartları bilgisayarın tüm ses faaliyetlerini yerine getirmekle görevli birimlerdir. Anakart üzerindeki ISA veya PCI veri yoluna takılarak bilgisayarın ses kaydetmesini ve çalmasını sağlar. Anakart dışında harici usb bağlantı noktaları, pcmcia yuvaları ve profesyonel amaçlı olarak güvenlik duvarı girişine de bağlanabilen ses kartları vardır.
Eskiden ses kartları ISA yuvasına takılıyordu. Ayrıca tüm bu bağlantı noktalarının dışında bir de onboard anakartların üzerinde tümleşik olarak gelen ses yongaları bulunmaktadır. Bu çözümler maliyet bakımından daha uygundur. Ses kartları görünüm olarak elektronik bir olsa da dış dünya ile irtibatın sağlanmasını için üzerinde jak yuvaları bulundurmaktadır.
İlginizi Çekebilir >> Samsung 860 Evo SSD incelemesi
Ses Kartı Nasıl Çalışır?
Bazı bilgisayar modellerinde arka çıkışlar sınırlıdır ve cihazları takabilmek için arka panele ulaşması zor olduğundan ses kartlarının bazıları ön panele eklenir. Ayrıca fazladan ses girişi sunmak isteyen ses kartı üreticileri, ses kartıyla birlikte özel giriş ve girişlere takılmak için fazladan ses giriş çıkışı barındıran kablo vermektedir.
Ses kartlarında sesi oluşturabilmek için 3 ana bölüm bulunur. Bu bölümler şu şekildedir;
- FM (Frekans Ayarlanması)
- wavetable (Örnek Ses Kullanımı)
- Fiziksel Modelleme
Ses kartındaki bağlantı noktaları renkli şekilde kodlanmıştır. Bu bağlantılar farklı jak pozisyonlarıyla bağlantılı şekilde olan, oklar, çemberler ve ses dalgalarına benzeyen sembollerle ifade edilmektedir.
Bilgisayarın donanım parçaları üzerindeki çevre birimlerinden iletilen analog sinyallar ses kartına giderek, ses kartı üzerindeki ADC (analog dijital çevirici) ile dijital seslere dönüşür.
Dijitale dönen ses sinyalleri DSP’ye gönderilir. Bu kısımda veriler işlenir ve anakartta veriyoluna iletilir. Son olarak da bu dijital veriler mikroişlemci tarafından işlenerek depolama için depolama birimine aktarılır.
Daha sonra bu ses verilerini bilgisayarda dinlemek için depolama aygıtındaki dijital veriler mikroişlemciye aktarılan ve çözülmesi için ses kartında bulunan DSP’ye iletilir. Ardından da çözülmüş olan bu veri, ses kartının dijital analog çeviricisi (DAC) aracılığı ile analog ses sinyallerine dönüştürülerek ses kartının çıkışına aktarılır ve bilgisayara bağlı çevre birimleri sayesinde bizim duyabileceğimiz ses haline gelir.
Ses Kartı Ne İşe Yarar?
Ses kartı bilgisayar gibi elektronik ürünlerin dış dünya ile bağlantılarını gerçekleştiren ve seslerin dışarı duyurulmasını sağlayan parçasıdır. Sart kartlarının 4 ana görevi bulunmaktadır. Bu görevler;
- Dışarıdan duyulabilecek sesler oluşturma fonksiyonu,
- MIDI ara yüzü,
- Analog verileri dijital verilere çevirme (örneğin; mikrofon vasıtasıyla ses kaydı yapma)
- Dijital verileri analog verilere çevirme (örneğin; işlenen verilerin hoparlörden ses halinde çıktısı gibi)